Netwerkdag Archeologie

Over de Netwerkdag

Erfgoedhuis Zuid-Holland organiseert elk jaar een netwerkdag voor iedereen met interesse in archeologie. De Netwerkdag staat dit jaar in thema van osteoarcheologie: archeologisch onderzoek naar botten en tanden van mensen. Tijdens deze bijeenkomst word je bijgepraat over actueel historisch en archeologisch onderzoek en krijg je praktische tips en handvatten.

We gaan aan de slag met de nieuwste methoden, technieken en trends, en duiken in verschillende casestudies in Zuid-Holland. De afgelopen jaren zijn hier diverse interessante onderzoeken naar menselijk botmateriaal uitgevoerd, waar verschillende archeologen over komen vertellen. Verder is er natuurlijk volop de mogelijkheid om ideeën uit te wisselen en nieuwe gezichten te leren kennen.

Doelgroep

De middag is bedoeld voor alle geïnteresseerden en betrokkenen in (Zuid-Hollandse) archeologie, vrijwilligers, beleidsmedewerkers en archeologen.

Programma

• 12.00 - 13.00 uur: Inloop en netwerklunch
• 13.00 - 13.10 uur: Welkom door dagvoorzitter Marielle Hendriks (directeur-bestuurder Erfgoedhuis Zuid-Holland)
• 13.10 - 13.35 uur: Lezing over osteoarcheologie: onderzoek naar menselijke skeletten nu en de toekomst door Rachel Schats (Universiteit Leiden).
  Onderzoek naar menselijke skeletten gevonden bij opgravingen is inmiddels niet meer weg te denken uit de Nederlandse archeologie. De basisanalyse van deze skeletten geeft al bijzonder veel informatie over het verleden en met de toepassing van nieuwe biochemische methodes in de afgelopen jaren kunnen we steeds meer leren over onze voorouders en het leven dat zij leidden. In deze lezing wordt ingegaan op de mogelijkheden van menselijk skeletonderzoek, waarbij stil wordt gestaan bij recente ontwikkelingen in het vakgebied, maar worden in het kort de toekomstige uitdagingen besproken.
• 13.35 - 14.00 uur: Lezing over grafveldonderzoek in de Nieuwe Kerk van Delft door Steven Jongma (gemeente Delft).
  In het najaar van 2021 werd een archeologisch onderzoek uitgevoerd in de Nieuwe Kerk in Delft, waarbij honderden graven konden worden onderzocht. Aanleiding was de uitbreiding van de Koninklijke grafkelder in de zuidbeuk van de kooromgang. In deze lezing wordt ingegaan op de verzamel- en uitwerkstrategie van het onderzoek en wordt er een korte inzage gegeven in enkele voorlopige resultaten.
• 14.00 - 14.25 uur: Lezing over graven in Vlaardingen. Onderzoek naar een klein stukje grafveld uit de periode 1000-1050 door Tim de Ridder (gemeente Vlaardingen).
  Begin 2002 is in Vlaardingen een stukje van een middeleeuws grafveld uit de periode 1000-1050 opgegraven en onderzocht. Uit isotopenonderzoek bleek dat een deel van de bijgezette Vlaardingers niet lokaal waren, maar hun jeugd elders hebben doorgebracht. De vraag ontstond of dit beeld ook gold voor andere plaatsen binnen het toenmalige graafschap. Uit recent onderzoek van de provincie Zuid-Holland naar de herkomst van Hollanders blijkt nu dat Vlaardingen daarin een uitzondering is. In de lezing zal nader worden ingegaan op de achtergronden van het onderzoek en de resultaten.
• 14.25 - 14.40 uur: Vragen en discussie
• 14.40 - 15.10 uur: Pauze
• 15.10 - 15.35 uur: Lezing over verwantschap in meervoudige graven rondom de Grote Kerk in Den Haag door Peter Stokkel (gemeente Den Haag).
  Het terrein rondom de Grote Kerk van Den Haag is vanaf de IJzertijd tot nu in gebruik. In de IJzertijd als akker, in de late middeleeuwen als begraafplaats en nu als openbare ruimte. Bij de herinrichting van het gebied in 2017 zijn 244 graven onderzocht die vanaf het eind van de 15^de eeuw tot en met 1681 gedateerd kunnen worden. In een aantal graven waren kinderen met een volwassene begraven. DNA onderzoek moest uitwijzen of tussen deze mensen verwantschap bestond. In deze lezing worden de uitkomsten van dit onderzoek verder toegelicht.
• 15.35 - 16.00 uur: Inleiding op de tentoonstelling en het grafveld Valkenburg door Evert van Ginkel (TGV teksten en presentatie).
  Hoe gezond waren de vroegere bewoners van Zuid-Holland, waar kwamen ze vandaan en aan wie waren ze verwant? De tentoonstelling 'Oude botten, nieuwe verhalen' in het Archeologiehuis Zuid-Holland laat je de mogelijkheden en resultaten zien van modern wetenschappelijk onderzoek naar menselijk botmateriaal. De tentoonstelling schenkt bijzondere aandacht aan het Romeins grafveld van Valkenburg, dat tussen 1985 en 1988 werd opgegraven. Het grafveld is vanwege zijn omvang, maar ook vanwege de wijze van begraven, uniek in Nederland. De expo is in opdracht van provincie Zuid-Holland door TGV teksten & presentatie gemaakt met ondersteuning door Erfgoedhuis Zuid-Holland.
• 16.00 - 16.15 uur: Vragen
• 16.15 - 17.30 uur: Borrel en bezoek tentoonstelling

Praktisch

Deelname aan deze netwerkmiddag is kosteloos, maar aanmelden is noodzakelijk. Dit kan via het onderstaande formulier.