Erfgoeddag 2024: Verleden met visie - Erfgoed en duurzaamheid

Verleden met visie

Hoe kunnen we onze collecties beschermen tegen wateroverlast? Hoe verkleinen we de milieu-impact van digitaal erfgoed? Hoe gaan we om met verlies van erfgoed? En hoe nemen we iedereen binnen de organisatie mee in onvermijdelijke veranderingen? 

Het klimaat verandert in razendsnel tempo en de gevolgen zijn duidelijk zichtbaar. Stijgende temperaturen, droogte en wateroverlast beïnvloeden onze leefomgeving en daarmee ons erfgoed. Ook sociale factoren, zoals vergrijzing en het verlies van specifieke kennis maken het bewaren van erfgoed moeilijker. Deze uitdagingen dwingen ons om niet alleen te denken over de praktische kanten van behoud, maar ook over wat we belangrijk vinden en hoe we onze verhalen kunnen blijven delen.

Voorbij behoud

Tijdens de Erfgoeddag duiken we in verschillende kwesties rondom het thema duurzaamheid. We verkennen concrete stappen die we op elk niveau en voor verschillende vormen van erfgoed kunnen nemen en we ontdekken we hoe we verder kunnen kijken dan enkel behoud en hoe je erfgoed als middel kunt inzetten. Want juist deze duurzaamheidskwesties kunnen ruimte en kansen bieden voor nieuwe inzichten en initiatieven, zoals het meer verbinden van erfgoed met sociaal welzijn, het inzetten van jouw museumcollectie om mensen te activeren of het gebruik van ‘Groene Software’.

25 jaar Erfgoedhuis Zuid-Holland

Tijdens de Erfgoeddag vieren we ook het 25-jarig jubileum van Erfgoedhuis Zuid-Holland! Speciaal hiervoor vinden enkele programmaonderdelen plaats in het historische Gemeenlandshuis van Rijnland, tegenover de Stadsgehoorzaal. Hier begon het Erfgoedhuis een kwart eeuw geleden, wat deze locatie extra speciaal maakt. 

Uitreiking vrijwilligersprijs De Erfgoedparel

De Erfgoedparel is de tweejaarlijkse vrijwilligersprijs. Dit jaar staat de Erfgoedparel, net als de Erfgoeddag, in het teken van duurzaamheid. De prijs wordt uitgereikt aan een vernieuwend of creatief vrijwilligersproject waarbij aandacht wordt besteed aan het doorgeven en bewaren van erfgoed. Nomineer een vrijwilligersproject.

Programma

Het programma is als volgt, wijzigingen voorbehouden:

09.30 uur - Inloop met koffie en thee
Ook kun je de keuze voor het middagprogramma maken. Let op: er is bij de carrousel-onderdelen en excursie een beperkt aantal plekken

10.00 uur - Opening
Door Marielle Hendriks, directeur-bestuurder van Erfgoedhuis Zuid-Holland en dagvoorzitter.

10.10 uur - Keynote over Erfgoed in tijden van klimaatverandering 
Lezing door door Edwin van der Veldt, Reinwardt Academie.

10.55 uur - Keynote over Hoopvolle initiatieven voor een leefbare planeet
Lezing door Gert Jan van Rijn, Museon/Omniversum.

11.50 uur - Koffiepauze

12.10 uur - Keynote over Graffiti-cultuur als voorbeeld voor bewaarpraktijken
Lezing door Richard van Tiggelen, The Dutch Graffiti Library.

13.00 uur - Lunchpauze

Middagprogramma

Het middagprogramma draait om wat we de Kenniscarrousel hebben genoemd, naast enkele korte lezingensessies. Doe mee aan interactieve sessies, treed in gesprek met experts op allerlei deelgebieden en maak kennis met geestverwanten.
N.B. De keuze voor het middagprogramma maak je op de dag zelf, tijdens de inloop of in de ochtendpauze. Let op: er is bij de carrousel-onderdelen en excursie beperkt plek.

13.30-14.40 uur - Excursieronde 1 (max. 15 personen)
14.35-15.35 uur - Excursieronde 2 (max. 15 personen)
Let op: de eerste excursieronde vertrekt in de lunchpauze.
Krijg een rondleiding door de Pieterskerk in Leiden en leer meer over hoe de Pieterskerk heeft verduurzaamd. In zowel het onderhoud als energie en bedrijfsvoering worden duurzame keuzes gemaakt.

13.45-14.35 uur - Kenniscarrousel 1
14.50-15.40 uur - Kenniscarrousel 2
Ga aan een van de tafels in gesprek over o.a.:

1. Zet Green IT op de agenda voor een duurzame toekomst
   Met Tineke van Heijst
   
2. De toekomst van ambachten
   
3. Kleine instellingen, grote keuzes
   Met Vera Kuijpers en Sander van Alphen (Platform Klimaat en Erfgoed)
4. Nieuwe klimaatrisicoscan voor erfgoed in Zuid-Holland – en nu?
   Met Nick Warmerdam (senior adviseur archeologie, Erfgoedhuis Zuid-Holland)
5. Op zoek naar nieuwe vrijwilligers? Verander!
   Rowan Huiskes (senior adviseur digitalisering, digitaal-erfgoedcoach, Erfgoedhuis Zuid-Holland)
   
6. Monumentenwacht Zuid-Holland: Inspectie en duurzaam onderhoud van monumenten
   Met monumentenwachter Twan van der Beek en planner & adviseur Annemieke Kneppers (beiden Monumentenwacht Zuid-Holland)
   
7. Financieringsmogelijkheden bij het Cultuurfonds
   Met Annemarie Willems (adviseur programma’s & Impact, Monumentenzorg & Erfgoed)
8. Provincie Zuid Holland: Duurzaamheidsregelingen
   Met Odette Hartgerink, Natasja Schouten, Rozemarijn de Kwaasteniet (provincie Zuid-Holland)

13.45-14.35 uur - Parallelsessie: De waarde van groen erfgoed
Met Bob den Hartog (Natuurmonumenten), Bram van Helvoirt (HAS Hogeschool), Thalia Verkade (Platform Rotterdamse Volkstuinen)

14.50-15.40 uur - Parallelsessie 2: Het beschermen van je collectie tegen gevolgen van klimaatverandering

15.40 uur - Theepauze

16.05 uur - Samenvatting middagprogramma
Door dagvoorzitter Marielle Hendriks

16.30 uur - Uitreiking van de Erfgoedparel
Door Meindert Stolk, gedeputeerde provincie Zuid-Holland

17.00 uur - Afsluiting van de dag
Door Marielle Hendriks

17.05 uur - Borrel

18.00 uur - Einde

Programmaboekje

Het programmaboekje volgt later en is voor iedereen digitaal beschikbaar. Als je je hebt ingeschreven ontvang je een link naar het boekje. Wil je liever het boekje (ook) gedrukt ontvangen tijdens de Erfgoeddag? Geef dit dan aan in het inschrijfformulier.