Cultuurhistorisch Genootschap Duin- en Bollenstreek
Duurzaam behoud Bollenerfgoed
Finalist Erfgoedparel 2024Het project in beeld
Het project 'Duurzaam behoud Bollenerfgoed' van Cultuurhistorisch Genootschap Duin- en Bollenstreek is een van de vijf finalisten voor de Erfgoedparel 2024. Het onderstaande filmpje geeft een beeld van dit project en laat vrijwilligers Piet Goemans en Marca Bultink aan het woord.
Over dit project
-
Welke partijen/partners zijn betrokken bij het project?
- Eigenaren van bollenschuren
- Gemeenten
- Erfgoedcommissies
- Welstandscommissies
- Architecten
- Bouwbedrijven
- Projectontwikkelaars
- Historische verenigingen
-
Wat houdt het project in?
De Werkgroep Bollenerfgoed van het CultuurHistorisch Genootschap Duin- en Bollenstreek (CHG) spant zich sinds 1996 in voor behoud en herbestemming van historische bollenschuren en ander erfgoed van de bloembollencultuur. De Werkgroep Bollenerfgoed stimuleert behoud van bollenschuren door vormen van monumentenbescherming en adviseert eigenaren, overheden, architecten e.d. over de restauratie en herbestemming van bollenschuren. Dankzij de Werkgroep Bollenerfgoed bestaat de Regionale Collectie Bollenschuren, waarin de belangrijkste honderd panden zijn opgenomen en hebben inmiddels 80 bollenschuren een vorm van bescherming. Op 50 van de meest waardevolle bollenschuren zijn schildjes 'Monumentale Bollenschuur' geplaatst.
De Werkgroep heeft diverse onderzoeksrapporten en boeken gepubliceerd, waardoor het bollenerfgoed op de kaart is gezet. Ook de landschuurtjes in de Bollenstreek zijn geïnventariseerd en momenteel worden de naoorlogse bollenschuren onderzocht.
De Beeldbank Bollenerfgoed bevat foto’s en gegevens over ca. 700 bollenschuren in de Duin- en Bollenstreek. Deze Beeldbank is online beschikbaar via de website bollenerfgoed.nl.
Sinds 2003 wordt jaarlijks de Zwarte Tulp Prijs uitgereikt aan eigenaren die hun bollenschuur op zorgvuldige wijze hebben behouden of een nieuwe functie hebben gegeven. Ook door middel van boeken, lezingen, excursies en tentoonstellingen wordt bekendheid gegeven aan bollenschuren en ander bollenerfgoed. -
Welke rol heeft of hebben de betrokken erfgoedvrijwilliger(s) binnen dit project?
De Werkgroep Bollenerfgoed van het CHG bestaat uit actieve vrijwilligers uit de Bollenstreek met kennis van de bloembollensector, architectuur, geschiedenis, landschap en ruimtelijke ontwikkelingen. Zij helpen eigenaren van bollenschuren gevraagd en ongevraagd bij het bedenken en uitvoeren van plannen voor behoud en herbestemming van hun gebouwen.
Herbestemming van bollenschuren is maatwerk, waarbij de vorm van het gebouw en de locatie uitgangspunt zouden moeten zijn voor nieuwe functies. De Werkgroep bemiddelt bij lokale en regionale overheden, erfgoedcommissies, welstand, architecten en bouwbedrijven om ervoor te zorgen dat plannen van de grond komen, dat de nieuwe bestemming past bij het gebouw en het landschap en dat de uiterlijke kenmerken van de bollenschuren zo goed mogelijk zichtbaar blijven.
Verder zorgen de vrijwilligers voor het up to date houden van de Beeldbank en de website www.bollenerfgoed.nl, voor de uitreiking van de Zwarte Tulp Prijs en verzorgen zij de publiciteit, lezingen, tentoonstellingen etc. Het CHG is een vrijwilligersorganisatie en ook de Werkgroep Bollenerfgoed verricht vrijwel uitsluitend vrijwilligerswerk.
-
Welke betekenis heeft/had het project in de eigen organisatie of in de directe omgeving?
Bollenschuren zijn uniek erfgoed en onderdeel van het wereldwijk unieke landschap van de Duin- en Bollenstreek, waarvoor het CHG zich al sinds 1997 inspant. Door de niet aflatende inspanningen van de Werkgroep Bollenerfgoed, gedurende meer dan een kwart eeuw, is de aandacht voor bollenschuren en het draagvlak voor het behoud ervan flink gegroeid, zowel bij de eigenaren als bij de overheden.
De Werkgroep Bollenerfgoed wordt alom beschouwd als een belangrijke expertisegroep, die door gemeenten en eigenaren van bollenschuren steeds beter wordt benut voor advisering en bemiddeling.
Bij de oprichting van de Werkgroep was nog geen enkele bollenschuur beschermd, nu staan bijna honderd bollenschuren op de monumentenlijsten van Rijk en gemeenten. Deze verdienste is te danken aan de inzet van de Werkgroep Bollenerfgoed. -
Waarom zou dit project volgens de genomineerde de Erfgoedparel moeten winnen?
De Erfgoedparel 2024 staat in het teken van duurzaamheid. Behoud en herbestemming van bollenschuren is bij uitstek een vorm van duurzaamheid, omdat de gebouwen een nieuwe functie krijgen en zichtbaar blijven in het landschap. Duurzaamheid speelt bovendien een grote rol bij de herbestemming en restauratie, omdat creatief moet worden omgegaan met de mogelijkheden van hergebruik bij bouwtechniek, architectuur, energiegebruik, lichttoetreding, etc.
Door behoud en herbestemming van bollenschuren blijft de ontwikkeling van de bloembollencultuur door de eeuwen heen zichtbaar en blijven de verhalen die daarbij horen levend. Daarom verdient de Werkgroep Bollenerfgoed, die zich hier al sinds 1996 voor inzet, de titel Erfgoedparel Zuid-Holland.
Snel naar de andere nominaties? Bekijk het overzicht met alle inzendingen.