Het bakken van Goudse stroopwafels staat als ambacht in het netwerk immaterieel erfgoed. (Foto: Floris Scheplitz)
Niemand had aan het begin van 2020 kunnen voorspellen hoe gek het jaar zou lopen. Het coronavirus stelde ons voor ongekende uitdagingen. De cultuur- en erfgoedsector werden hard getroffen en moesten zich constant schikken naar de steeds veranderende maatregelen. Ook bij Erfgoedhuis werd er een beroep gedaan op ons aanpassingsvermogen. Toch hebben we ook dit jaar weer veel gedaan, georganiseerd, onderzocht en beleefd. In dit artikel lees je een kleine greep uit het brede werk van Erfgoedhuis Zuid-Holland in 2020.
Erfgoedhuis tijdens de pandemie
Helaas hebben we vanwege het coronavirus heel wat leuke, interessante en mooie evenementen moeten afgelasten. Zo zou op 2 april de inspiratiemiddag over Joods cultureel erfgoed van Zuid-Holland plaatsvinden, met het thema ‘Leven in de Mediene’. Ook konden veel cursussen binnen het traject Kennis is Kracht niet doorgaan. Het symposium ‘Anders omgaan met erfgoed’ dat gepland was ter viering van het 85-jarig bestaan van de historische vereniging Delfia Batavorium moest uitgesteld worden. Gelukkig hoefden we de meeste evenementen niet helemaal te annuleren, maar konden we veel vooruitschuiven. Reken er dus maar op dat we in 2021 – zodra de situatie het toelaat – met extra enthousiasme terugkomen. Het einde lijkt in zicht, nog even volhouden dus!
Een frisse blik op onze activiteiten
Gelukkig konden veel van onze plannen ook in 2020 nog gewoon doorgaan. Er werd een beroep gedaan op onze flexibiliteit en creativiteit. Zo hebben we het afgelopen jaar veel geleerd over het digitaal organiseren van evenementen. De Erfgoeddag met de titel 'Erfgoed verbindt - verhalen en tradities voor de toekomst' werd volledig online georganiseerd. Het was een dag met een bomvol programma, met als rode draad immaterieel erfgoed. In totaal zijn er 200 mensen bij de Erfgoeddag aanwezig geweest. Alle sessies kregen positieve reacties en met name de keynote ‘Lockdown. Slot en sleutel van het immaterieel erfgoed’ van Gerard Rooijakkers sloeg aan. Hieronder een paar van de leukste en opvallendste reacties die we ontvingen:
We gaan ervoor: samenwerken aan het behouden en ontwikkelen van immaterieel erfgoed!
En het was leuk en boeiend, de hele dag door. Het was zeker niet hetzelfde als een Teams- of Zoomsessie, waar je al na een uur door gesloopt raakt. Het bleef fris tot het eind. #erfgoeddagzh
Heb je de dag gemist? Geen zorgen! Bekijk alle programmaonderdelen terug op het Youtube-kanaal van Erfgoedhuis Zuid-Holland.
Een andere groot succes was de digitale studiemiddag Digitalisering, georganiseerd door ons Steunpunt digitalisering erfgoedcollecties, waar 57 deelnemers op afkwamen. Hoewel we hopen dat we in 2021 zoveel mogelijk weer live kunnen organiseren, nemen we de opgedane kennis graag mee, omdat digitale evenementen ook allerlei voordelen hebben: ze zijn toegankelijker voor mensen die minder makkelijk de deur uit kunnen, vernieuwende functionaliteiten zoals chats of Mentimeter maakt lezingen interactiever, het delen van bestanden gaat snel en eenvoudig en er kan gemakkelijker gebruik gemaakt worden van verschillende media, zoals film, geluid en beeldmateriaal.
We said intangible heritage was important for African countries, because they had very little material heritage. Well, guess where that material heritage was. In European museums!" Gerard Rooijakkers dropping a massive truth bomb during #erfgoeddagzh
Eline Minnaar-Kuiper en Myrthe van Niekerk tijdens de Erfgoeddag (foto: Erik van den Berg)
Educatie voor en door de erfgoedsector
Naast het organiseren van evenementen heeft Erfgoedhuis zich ook in 2020 weer ingezet voor educatie voor en door de erfgoedsector. Vrijwilligers konden binnen het traject Kennis is Kracht cursussen over allerlei onderwerpen volgen. Zo organiseerden we digitale kennisbijeenkomsten over onder andere fondsen en subsidies, museaal schoonmaken, digitalisering en informatiebeleid. Ook maakten we voor verschillende cursussen video’s, over bijvoorbeeld de betekenis van lokale musea voor de gemeenschap, registratie en opschonen van gegevens in CRS en Collectiehulpverlening, BHV en Collectieve Opmerkzaamheid. Alle cursusvideo’s zijn te zien op ons Youtube-kanaal.
Op het gebied van educatie ontwikkelden we in samenwerking met Kunstgebouw de Digitale Scheurkalender Burgerschap voor het vmbo-onderwijs. Dit project koppelt kunst en erfgoed aan de belangrijkste thema's uit het vak burgerschap, met als doel om een duurzame positieve bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van leerlingen.
Leerlingen Sennah en Naomi tijdens de lancering van de Digitale Scheurkalender Burgerschap (foto: Floris Scheplitz)
Onderzoek en kennisverbreding
Erfgoedhuis Zuid-Holland heeft zich in 2020 wederom ingezet voor kennisverbreding. Het in 2019 gestarte oral history-project Molenverhalen leverde in 2020 een reeks waardevolle ooggetuigenverhalen op. Dit project legt door interviews met (oud-)molenaars, hun kinderen, molenmakers en voormalige polderbestuurders informatie vast over het leven en werken op de molens van Zuid-Holland. Molenverhalen zal in 2021 afgerond worden en opgeslagen worden bij het e-depot van de KNAW/DANS, waarmee de informatie beschikbaar wordt voor onderzoek.
Naar aanleiding van de 75 jaar bevrijding van Duitse bezetting die in mei 2020 gevierd werd, publiceerde Erfgoedhuis het boek DE BEVRIJDING volgens ooggetuigen. De bundel bestaat uit herinneringen en belevenissen rond de bevrijding van 45 Zuid-Hollandse ooggetuigen. Ook brachten we wederom de Archeologische Kroniek Zuid-Holland uit, waarmee belangstellenden op de hoogte worden gehouden van de belangrijkste archeologische ontdekkingen in Zuid-Holland.
Er is dus veel gebeurd in 2020. Hoewel het voor iedereen een zwaar jaar was, hebben we bij Erfgoedhuis Zuid-Holland ons uiterste best gedaan om toch een zo boeiend, leerzaam en geslaagd mogelijk jaarprogramma te organiseren. Benieuwd wat we in 2021 in de planning hebben staan? Lees het hier.
Gerelateerd
Ontvang erfgoednieuws in je mailbox
Wil je op de hoogte gehouden worden van wat er speelt in het Zuid-Hollandse erfgoed? Abonneer je dan op een van onze nieuwsbrieven!