Erfgoeddag 2021: Water bedreigt ons erfgoed, maar onze geschiedenis geeft hoop
5 november 2021Water - een overschot of tekort - vormt een bedreiging voor het behoud van ons cultureel erfgoed. Maar we hebben ruime ervaring met het werken met water, daarmee kunnen we dit gevaar het hoofd bieden. Dat was een van de belangrijkste inzichten tijdens de Erfgoeddag op 4 november vanuit Schouwburg Kunstmin in Dordrecht.
“Water en het bodemsysteem vormen de basis van ons bestaan. Dat zou in de grondwet opgenomen moeten worden.” Dijkgraaf Jan Bonjer legde, als een van de keynotesprekers, met een visionair verhaal de vinger op de gevoelige plek: er is volgens hem van bestuurlijk tot individueel niveau een cultuurverandering nodig.
Alleen dán kunnen we op tijd ‘meebewegen met het water’ en de uitdagingen die het biedt. Bonjer verwees daarbij naar de Sint Elisabethsvloed in 1421, dit jaar precies 600 jaar geleden en tevens aanleiding van de Erfgoeddag: de solidariteit van toen is ook nu weer nodig om ons vege lijf te redden.
Waterwereld
Zo’n tweehonderd aanwezigen en mensen via de livestream keken aandachtig naar de bijdragen van sprekers. Van de hartverwarmende opening door dagvoorzitter Marielle Hendriks, directeur van Erfgoedhuis Zuid-Holland, en gedeputeerde Willy de Zoete van Provincie Zuid-Holland, tot de bijdragen van ingewijden in de ‘waterwereld’.
Zoals Bonjer met een indrukwekkende keynote, onderwaterarcheoloog Martijn Manders over de betekenis van maritieme vondsten in Zuid-Holland, conservator van het Dordrechts Museum Marianne Eekhout over de beeldvorming van de Elisabethsvloed en nationaal watergezant Henk Ovink met een vurig pleidooi voor het wereldwijd delen van de (Zuid-) Hollandse waterkennis.
Deelsessies over actuele projecten boden een welkom intermezzo, zoals de presentatie over de mogelijkheid om de Haagse grachten terug te brengen in het stadscentrum, en excursies naar het Patriciërshuis en de Leefwerf, waar vrijwilligers de binnenvaartgeschiedenis in ere houden met een expositie van binnenvaart-erfgoed, zoals een deel van het scheepswrak van ‘de Jonge Jacob’ uit 1858.
Bekijk de fotoreportage
Klik om te vergroten en swipe/navigeer er doorheen.
Hoop
Henk Ovink - tijdens de Erfgoeddag aanwezig op de klimaattop in Glasgow om de urgentie van water- en klimaatproblematiek kracht bij te zetten - schetste in zijn videobijdrage behalve een aantal gitzwarte scenario’s ook hoop en houvast: “Zuid-Holland is de wereld in het klein en een testlab voor innovaties. Er is een grote rol voor deze provincie, dus schouders eronder, samenwerken en aan de bak. Dat heeft de wereld keihard nodig."
Ovink illustreerde zijn betoog met de recente versterkingen van de zeewering in Scheveningen en het aanwezige erfgoed van molens, sluizen en vaarten. Hiermee gaf hij het aloude thema een actuele dimensie, want er is nog veel werk te doen. Geschiedenis leert echter dat we - met vallen en opstaan - de kennis hebben vergaard om in het lage Zuid-Holland ook nog toekomstperspectief te hebben.
Over de Erfgoeddag
Erfgoedhuis Zuid-Holland organiseert, in samenwerking met de provincie Zuid-Holland, sinds 2007 de Erfgoeddag om professionals, vrijwilligers en geïnteresseerden met elkaar te verbinden en te betrekken bij urgente thema’s rondom erfgoed.
Deelnemers kunnen kennis opdoen over de achtergronden en laatste ontwikkelingen op het gebied van onze cultuurhistorie en zich inhoudelijk laten inspireren door vernieuwende invalshoeken en voorbeelden uit het veld. Daarnaast kunnen deelnemers op deze Erfgoeddag hun netwerken uitbreiden.
Bekijk de presentaties uit de Grote Zaal op ons YouTube-kanaal of kies een van de onderdelen:
- Opening
- Jan Bonjer: Dordrecht, 18 november 2421, lieve Elisabeth!
- Henk Ovink: Water waarderen voor duurzame ontwikkeling en klimaatactie
- Martijn Manders: Een waardevol maritiem landschap: het is hoe je ernaar kijkt
- Samenvatting ochtend
- Elke Scheffers - Nationaal Baggermuseum: van museum naar experience
- Willem van der Ham: Is er een toekomst voor Nederland?
- Marianne Eekhout: Elisabeth en de Vloed
- Wrap up
Ontvang nieuwsbrieven in je mailbox
Wil je op de hoogte gehouden worden van wat er speelt in het Zuid-Hollandse erfgoed? Abonneer je dan op een van onze nieuwsbrieven!