Erfgoedhuis ondersteunt bij tentoonstelling over osteoarcheologie
9 juli 2021Hoe gezond waren de vroegere bewoners van Zuid-Holland, waar kwamen ze vandaan en aan wie waren ze verwant? De net geopende tentoonstelling 'Oude botten, nieuwe verhalen' in het Archeologiehuis Zuid-Holland laat je de mogelijkheden en resultaten zien van modern wetenschappelijk onderzoek naar menselijk botmateriaal. De expo is mede tot stand gekomen dankzij ondersteuning door Erfgoedhuis Zuid-Holland.
Regelmatig treffen archeologen skeletresten aan tijdens opgravingen. Dankzij de unieke bodemgesteldheid in Zuid-Holland is veel van dit materiaal in goede conditie bewaard gebleven.
Modern onderzoek werpt nieuw licht op deze archeologische vondsten. In de tentoonstelling worden skeletvondsten getoond en kom je meer te weten over de nieuwe verhalen bij deze oude botten.
Steeds nauwkeuriger beeld
Uit goed bewaard botmateriaal kunnen deskundigen veel afleiden: uiterlijke kenmerken geven inzicht in geslacht, leeftijd en bepaalde ziekten en afwijkingen. Maar tegenwoordig kan er nog meer dankzij osteoarcheologisch onderzoek.
In moderne onderzoekslaboratoria worden de elementen waaruit botmateriaal is opgebouwd nader bekeken. Isotopen kunnen bijvoorbeeld vertellen waar iemand is opgegroeid en welke voedselbronnen het dieet bepaalden.
DNA-analyse vertelt ons meer over verwantschap, maar ook over uiterlijke kenmerken, zoals de kleur van de huid en de ogen. Op basis van dit modern wetenschappelijk onderzoek, dat zich in de afgelopen jaren in hoog tempo heeft ontwikkeld, kunnen we het verleden steeds nauwkeuriger reconstrueren.
Uniek: het Romeins grafveld van Valkenburg
De tentoonstelling schenkt bijzondere aandacht aan het Romeins grafveld van Valkenburg, dat tussen 1985 en 1988 werd opgegraven. Het grafveld is vanwege zijn omvang, maar ook vanwege de wijze van begraven, uniek in Nederland.
Hoewel het in de Romeinse tijd gebruikelijk was om de overledenen te cremeren, zijn hier grote aantallen gewone begravingen van volwassenen en (zeer) jonge kinderen aangetroffen. Onderzoekers stonden voor een raadsel: wie waren deze mensen, hoe kwamen zij om het leven en wanneer zijn zij begraven?
Op dit moment maakt het grafveld van Valkenburg onderdeel uit van een grootschalig osteoarcheologisch onderzoek dat wordt uitgevoerd in het kader van het NWO-onderzoeksproject ‘Constructing the Limes’. De resultaten van dit onderzoek zullen via de tentoonstelling worden ontsloten, naar verwachting in het najaar van 2021.
Over de expositie
In opdracht van de provincie Zuid-Holland coördineert het Erfgoedhuis de totstandkoming van tijdelijke tentoonstellingen in het Archeologiehuis Zuid-Holland. De tentoonstelling ‘Oude botten, nieuwe verhalen’ is een productie van TGV Teksten en Presentatie.
Naast vondsten uit het Provinciaal Archeologisch Depot van Zuid-Holland zijn er in deze tentoonstelling bruiklenen opgenomen van de gemeenten Vlaardingen, Den Haag, Rijswijk en Delft. Bekijk hierboven de promotiefilm die bij deze tentoonstelling is gemaakt.
Archeologische vondsten die in Zuid-Holland worden gedaan zijn eigendom van de provincie of de betreffende gemeente met eigen archeologiedepot. In het Archeologiehuis Zuid-Holland zijn topvondsten samengebracht voor het publiek. Met maquettes, reconstructies en digitale presentaties wordt het verhaal bij de objecten verteld.
Ontvang erfgoednieuws in je mailbox
Wil je op de hoogte gehouden worden van wat er speelt in het Zuid-Hollandse erfgoed, bijvoorbeeld de archeologie? Abonneer je dan op een van onze nieuwsbrieven!