Bij de heropening van het gerestaureerde en nevenbestemde rijksmonument De Lelie op 3 september heeft gedeputeerde Willy de Zoete het maandelijkse Compliment voor het Monument uitgereikt. Jan Booden, voorzitter van de Stichting Molens Hoeksche Waard, nam het Compliment in ontvangst. Dit is een bijzondere blijk van waardering voor de wijze waarop de molen is gerestaureerd en nog toegankelijker zal zijn voor het publiek.
De kelder en het motorhuis van de molen zijn in de afgelopen jaren gerestaureerd en geschikt gemaakt als ontvangstruimte, waarmee een bijzondere tijdsfase van het molencomplex weer visueel zichtbaar is gemaakt.
Lange geschiedenis
De geschiedenis van de molen begint al rond 1450, wanneer er tussen Puttershoek en Mijnsheerenland een standerdmolen wordt opgericht. Deze Blaeckse Molen was de gezamenlijke molen van Puttershoek, Mijnsheerenland, Maasdam en omgeving.
In 1612 werd de Blaeckse Molen voor de sloop verkocht en kreeg Puttershoek een eigen korenmolen. Deze korenmolen werd bemalen door verschillende molenaars zoals Van Roon, Reijshouwer en De Bruijn. In 1829 kwam de oude molen in handen van Cornelis van Holst, die hem in 1836 liet vervangen door een nieuwe stenen grondzeiler: De Lelie.
De molen is sindsdien in verschillende handen geweest en aangepast naar de technieken van weleer. Zo heeft er enige tijd een mobiele stoommachine voor de aandrijving van een koppel maalstenen gezorgd, die stond opgesteld in het motorhuis.
Tot 1948 werd er in de molen gemalen met drie koppels maalstenen voor bonen en maïs, voor het fijnere veevoer en voor het malen van bakkersmeel. Na een periode van licht verval werd de molen in 1955 aangekocht door de Gemeente Puttershoek en werd deze gerestaureerd.
Korenmolen De Lelie
De Lelie is een indrukwekkende dorpskorenmolen aan de Molendijk 2 in Puttershoek, in de Hoeksche Waard. De molen is een rondgemetselde grondzeiler, die vanaf de grond wordt bediend. De rijksmonumentale molen is uitgerust met een koppel maalstenen dat op windkracht functioneert en heeft een kleine maalstoel die wordt aangedreven door een elektromotor. Het wiekenkruis is voorzien van een Oudhollands hekwerk met zeilen. De roeden hebben een lengte van 24 meter.
Stichting Molens Hoeksche Waard
Stichting Molens Hoeksche Waard Sinds 1987 wordt molen De Lelie door vrijwillige molenaars in bedrijf gehouden. In 1992 kwam de molen in handen van de Stichting tot Behoud van Molens in Binnenmaas en vervolgens in 2018 ging hij bij de Stichting Molens Hoeksche Waard horen. Deze stichting is eigenaar van tien molens en heeft als doel het bevorderen van het instandhouden van de twaalf nog aanwezige windmolens in de regio.
Dat wordt onder meer bereikt door het bedrijfsklaar maken, onderhouden en exploiteren van de molens, het aanstellen en begeleiden van vrijwillige molenaars en de coördinatie en beleidsvoering van molenactiviteiten. Het (laten) verrichten van onderhoud aan alle molens heeft de hoogste prioriteit. De Stichting streeft ernaar de maalvaardige molens op vaste tijden voor belangstellenden open te stellen. Op afspraak kunnen de molens door groepen ook op andere tijdstippen worden bezocht.
Subsidie voor herbestemming
Sinds 2020 is gewerkt aan de restauratie van het motorhuis en de kelder van De Lelie. De kelder is toegankelijk gemaakt en teruggebracht in de staat zoals deze tot 1955 was. In het motorhuis is visueel zichtbaar gemaakt hoe de oorspronkelijke hulpaandrijving op stoomkracht in de molen heeft gefunctioneerd.
Daarnaast is op het molenerf een hellingbaan aangelegd zodat ook mindervaliden kunnen worden ontvangen in de ruimte van het motorhuis. Er zijn (publieke) sanitaire voorzieningen en een werkplaatsje aangebracht.
Dit alles is uitgevoerd door de Restauratie Werkplaats Schiedam, samen met veel vrijwilligers. Het project was financieel mogelijk dankzij de eerste prijs van €75.000,- in de landelijke Molenprijs 2019. van de BankGiro Loterij en vereniging De Hollandsche Molen.
Daarnaast kwamen er bijdragen van de Stichting Molens Hoeksche Waard, subsidie van de gemeente Hoeksche Waard en sponsorbijdragen van verschillende cultuurfondsen. In 2020 heeft de provincie Zuid-Holland voor een bedrag van €41.150,- subsidie verstrekt voor de aanpassing van het motorhuis en de aanleg van de hellingbaan, via de Subsidieregeling restauratie rijksmonumenten.
Ontmoet erfgoed
Monumenten dragen bij aan de identiteit en kwaliteit van onze leefomgeving. De provincie Zuid-Holland houdt monumenten in stand door restauraties te stimuleren en leegstand te voorkomen door herbestemming. Erfgoedhuis Zuid-Holland ondersteunt de Provincie in die missie door nieuws en informatie over herbestemmingen te delen met onze achterban.
Elke maand reikt de provincie een Compliment voor het Monument uit aan een eigenaar van een rijksmonument die een bijzondere inspanning heeft geleverd aan het restaureren, herbestemmen en openstellen van een monument. Zo kan iedereen ervan genieten, want erfgoed is van ons allemaal!
Compliment aan het Monument wordt mogelijk gemaakt dankzij de provincie Zuid-Holland. De Provincie heeft voor het ondersteunen bij herbestemmingen een aanjager aangesteld.
Ontvang erfgoednieuws in je mailbox
Wil je op de hoogte gehouden worden van wat er speelt in het Zuid-Hollandse erfgoed? Abonneer je dan op een van onze nieuwsbrieven!