Naar overzicht

Archeologische Kroniek Zuid-Holland 2023

Om belangstellenden op de hoogte te houden van actuele archeologische ontdekkingen, publiceert Erfgoedhuis Zuid-Holland jaarlijks de Archeologische Kroniek. De Kroniek is gratis op te halen bij ons kantoor in Delft, of download digitaal de PDF.

Archeologen in Zuid-Holland hebben het afgelopen jaar opmerkelijke vondsten gedaan die een nieuw licht werpen op het rijke verleden van de regio. De Archeologische Kroniek van Zuid-Holland 2023 presenteert een reeks fascinerende ontdekkingen, van mysterieuze begravingen op het Binnenhof tot onverwachte walvisvondsten.

Unieke Romeinse mijlpaal in Hazerswoude

Een van de meest opvallende ontdekkingen van afgelopen jaar waren fragmenten van een Romeinse mijlpaal in Hazerswoude, gevonden tijdens opgravingen in het Westvaartpark. Deze mijlpaalfragmenten, bestaande uit brokken rood zandsteen, bevonden zich nog op oorspronkelijke plaats, vlak naast de Limesweg. De mijlpaal uit Hazerswoude is de eerste ‘zekere’ mijlpaal die langs de Limesweg in Zuid-Holland is gevonden. Inscripties op de mijlpaalfragmenten worden momenteel onderzocht met geavanceerde 3D-scans en fotogrammetrie. De resultaten worden hopelijk gedeeld in de volgende kroniek.

Schilderij van C.J. Behr uit 1848 met het toenmalige interieur van de Hofkapel

Graven onder de Hofkapel: Wie liggen daar?

Wie liggen er onder de Hofkapel op het Binnenhof in Den Haag begraven? Is het graaf Willem IV, Willem VI of hofmeester Willem Cuser van wie de gebalsemde resten in de grafkelder van de Hofkapel zijn? Over de identiteit van de in de aangetroffen grafkisten is door de tijd heen flink gespeculeerd. Archeologen hebben met behulp van een kleine camera een blik geworpen in de grafkelders onder de Hofkapel. Hoewel de gebalsemde resten niet toebehoorden aan een vorst zoals eerder werd gedacht, ontdekte het onderzoek wel de zerk van Maria, weduwe van Vincent Cornelisz. Van Mierop. Vincent was rekenmeester in Den Haag en thesaurier-generaal in de Raad van Financiën. Door dit onderzoek is vastgesteld dat in de loop der tijd zerken van de oorspronkelijke graven zijn verplaatst en dat er mogelijk nog meer zerken aanwezig zijn.

Archeologische walvisbotten uit Vlaardingen (Ary Koplaan). 1-6. Grijze walvis, 7-8. Tuimelaar/Gewone dolfijn/ Gestreepte dolfijn/Witsnuitdolfijn, 9. Blauwe vinvis.

Prehistorische walvisjachten in Zuid-Holland

Bij walvissen denk je misschien niet direct aan Zuid-Holland. Toch zwommen deze grote zoogdieren hier in de prehistorie en zelfs nog in de Middeleeuwen rond. Via speciale onderzoektechnieken zoals ZooMS krijgen we niet alleen inzicht in de jacht op walvissen en wat men deed met gestrande walvissen, maar ook welke walvissoorten langs de kust van Zuid-Holland zwommen. Sommige soorten zijn inmiddels verdwenen als gevolg van eeuwen aan walvisjacht. Het prijswinnende onderzoek van Chris Muyson, dat ook opgenomen is in de kroniek, werpt verder licht op de vissoorten die in het verleden in Zuid-Holland werden gegeten.

Zeevissen afgebeeld in het visboeck van Adriaen Coenen (1577-1579) (Koninklijke Bibliotheek, Den Haag)

Eerdere jaargangen

Bekijk alle jaargangen van de Archeologische Kroniek op onze publiekswebsite. Sinds de editie van 2008 verschijnt deze digitaal, de oudere jaargangen (vanaf 1974) zijn gedigitaliseerd.

Met dank aan

De Archeologische kroniek wordt mogelijk gemaakt door de provincie Zuid-Holland. De kroniek is een uitgave van Erfgoedhuis Zuid-Holland en komt tot stand dankzij de vrijwillige bijdragen van vele archeologen en vrijwilligers. De kroniek is samengesteld door TGV teksten & presentatie uit Leiden. 

De Archeologische Kroniek is beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding / Gelijk Delen. Dat betekent dat de bijdragen uit de Kroniek onder voorwaarden gedeeld en verspreid mogen worden zonder dat daarvoor toestemming hoeft te worden gevraagd. Hiervoor kan de volgende bronvermelding worden gebruikt: Organisatie + auteur(s) van de bijdrage in kwestie / Archeologische Kroniek Zuid-Holland 2024 / Erfgoedhuis Zuid-Holland CC BY SA 4.0. Meer informatie vind je op www.creativecommons.nl/uitleg

Meer informatie of contact met Erfgoedhuis Zuid-Holland?

Marieke van Winkelhoff

Junior adviseur archeologie

Nick Warmerdam

Senior adviseur archeologie

Deze website maakt gebruik van geanonimiseerde cookies om jouw gebruikservaring te optimaliseren en voor de analyse van onze website. Deze cookies kun je niet uitzetten. Bij het tonen en afspelen van YouTube video's worden cookies van derden geplaatst. Deze cookies van derden kun je wel uitzetten. Klik op "Akkoord" als je akkoord gaat met dit gebruik van cookies, klik op "Aanpassen" voor meer informatie en om zelf te bepalen welke cookies deze website plaatst.

Deze website maakt gebruik van geanonimiseerde cookies om jouw gebruikservaring te optimaliseren en voor de analyse van onze website. Deze cookies kun je niet uitzetten. Bij het tonen en afspelen van YouTube video's worden cookies van derden geplaatst. Deze cookies van derden kun je wel uitzetten. Klik op "Akkoord" als je akkoord gaat met dit gebruik van cookies, klik op "Aanpassen" voor meer informatie en om zelf te bepalen welke cookies deze website plaatst.